وارث زمین
(وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ اْلأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصّالِحُونَ)؛ و در حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد».
وارثین زمین به راستی چه کسانی هستند
به ادامه مطلب بروید و درباره این موضوع بیشتر بدانید
همه مفسران بر این باورند که خداوند متعال در این باره به کتاب های انبیا اشاره دارد و میفرماید: در کتاب های پیامبران نوشته ایم که زمین را بندگان صالح به ارث میبرند.
البته در این اختلاف شده که: آیا خداوند در همه کتاب های پیامبران به این آیه اشاره کرده است یا در بعضی از آنها؟ گروهی میگویند: مراد از «زبور» همان کتاب حضرت داود(علیه السلام) است و مراد از «ذکر» تورات حضرت موسی(علیه السلام) . برخی دیگر مراد از «ذکر» را قرآن کریم میدانند (البته با توجه به اینکه در خود قرآن، کلمه ذکر برای قرآن آمده است). در این صورت مراد از کلمه «بعد» در آیه، بعد بودن از جهت رتبه است، نه زمان.
کلمه «ارض» وقتی به صورت مطلق و بدون قرینه میآید، همه کره زمین را در بر میگیرد و مراد از «وراثتِ زمین» این است که سلطه بر منافع و استفاده از آنها از دیگران، به بندگان صالح منتقل شده و برکات زندگی نصیب ایشان و مختصّ آنان خواهد شد.
«وراثت زمین» طبق آیه شریفه به انسان هایی خواهد رسید که دارای دو صفت بسیار مهم باشند:
1. «عبد خدا» بوده و هیچ استقلالی برای خود قائل نیستند. همه وجودشان را برای خدا قرار داده اند و مُهر عبودیت بر پیشانی شان میدرخشد. اینان به مرز ایمان و توحید واقعی رسیده اند و همه چیز را در شعاع وجود او و برای او و به سوی او میبینند.
2. «صالح» و شایسته بوده و لیاقت بهره برداری را دارا هستند.
برخی بر این باورند که تفسیر آیه، مربوط به حضرت مهدی(علیه السلام) است و حتی اگر در روایتی، به آن حضرت اشاره نشده بود، باز هم آیه حکومت او را مطرح میکند؛ زیرا:
1. قیام جهانی حضرت مهدی(علیه السلام) یکی از امور مسلّم در معارف اسلامی است.
2. بیان خداوند در آیه، به صورت وعده است؛ یعنی، وعده داده که زمین در اختیار بندگان صالح قرار میگیرد. «کَتَبَ» در اصطلاح از امری حتمی و قطعی حکایت دارد. در مفردات راغب، آمده است: از حکم امضا شده واز اثبات، به کتابت تعبیر میشود شیء ابتدا به ذهن میآید و مورد خواست انسان قرار میگیرد، سپس به گفت و گو میگذارد و پس از تصویب و پذیرفتن، برای عملی شدن ثبت و مکتوب میشود.
3. کلمه «ارض» در آیه، سراسر کره زمین را شامل میشود و این فقط در زمان ظهور امام زمان(علیه السلام) تحقّق خواهد یافت.
4. «ارث بردن»، یعنی اینکه وارث در نحوه استفاده از مال و همه منافع آن، اختیار کامل داشته باشد و چنین استفاده ای از منافع زمین، تنها در زمان ظهور برای «بندگان صالح» فراهم است.
البته، عده ای دیگر این برداشت را نمی پذیرند؛ بلکه معتقدند: آیه عام است و در هر زمان امکان دارد عده ای از «بندگان صالح» خدا زمین را به «ارث» ببرند؛ هر چند محدوده ای معین و کوچک از زمین را در اختیار داشته باشند و با برقراری حکومت دینی، بتوانند از منافع شان بهره ببرند. با این همه، حکومت امام زمان(علیه السلام) مصداق کامل و تمام این آیه شریفه است. امام باقر(علیه السلام) میفرماید:
«و قوله (وَلَقَدْ کَتَبنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعدِ الذِّکر)قال: اَلکُتُبُ کُلُّها ذِکر، (وَاَنَّ الاَرضَ یَرِثُها عِبادِی الصالِحُونَ) قالَ: اَلْقائِمُ(علیه السلام) وَاَصحابُه»؛[2]
مراد از کلمه «ذکر» در «وَلَقَد کَتَبنا...» همه کتاب های ]پیامبران [است. و مراد از «اَنّ الاَرضَ...» قائم(علیه السلام) و یاران او میباشد.
از روایت بالا استفاده میشود که این وعده الهی در همه کتاب های آسمانی بیان شده است.
با نگاهی کوتاه به زندگی و آرمان های انسانها از آغاز تاکنون، به روشنی در مییابیم که یکی از بزرگ ترین آرزوها و خواسته های همه پیامبران و اولیا و انسان های طالب حق و آزاد اندیش، بر پایی جامعه توحیدی و حکومتی بر پایه فرمان های آسمانی و عدالت گستر الهی است تا در پناه آن با دستیابی عادلانه و صحیح بر منافع و منابع موجود، انسانها به سعادت ممکن و بالندگی و رشد روزافزون و کسب درجات کمال در خور شأن خویش برسند. روشن است که این امید و آرزو زمانی محقق میگردد که حاکمی عادل، کاردان و توانا، در رأس آن قرار گیرد و خود را موظّف به انجام فرمان های الهی بداند.
اینک ما در عصری به سر میبریم که تنها و تنها این امید، از آخرین خورشید هدایت و امامت انتظار میرود؛ او که نامش در کلام پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و معصومین(علیهم السلام) و به حدّ «تواتر» و یقین بیان شده و جای تردید در این زمینه وجود ندارد.
با توجه به ذیل آیه «وعد اللّه» از این آیه نیز وجود امام زنده حاضر استفاده میشود.
عرض سلام و خدا قوت و تبریک به مناسبت سال نو،
چشم به راه حضور ارزشمند شما هستم...
یا زینب (س)